Een koude kas is een mooie aanvulling in de tuin. Het beschermt je planten tegen kou, regen en wind. De kas heeft geen kunstmatige warmte waardoor de temperatuur flink daalt bij vorst. Vorstgevoelige planten laten overwinteren in een koude kas is dan ook geen goed idee.
Januari
Maak aan het begin van het jaar een plan voor de teelt in het nieuwe seizoen. Zo ga je gestructureerd te werk. Bestel alvast zaad en zaailingen. Maak bij het opstellen van je jaarplan gebruik van combinatieteelt en de zaaikalender. Tips en suggesties voor de kas in januari:
- Lucht de kas op zonnige dagen.
- Zaai uien om die later uit te planten.
- Zaai vroege radijs in de volle grond, op tabletten of in turfpotjes.
- Breng na half januari overwinterende bollen in de kas om ze vroeg in bloei te trekken. Dat lukt met soorten als krokus, narcis, leucojum, chionodoxa, ornithogalum, ritillaria en vroege irisjes.
- Zaai lelies.
- Stek bij mooi weer overgehouden potchrysanten.
- Laat alle planten met rust tijdens strenge vorst. Zaai en stek niet.
Februari
Het groeiseizoen komt dichterbij. Probeer de kas flink te luchten. Lucht alleen als het buiten niet te koud is en zorg dat het niet tocht. Help de natuur een handje door te zaaien op warmte. Dat doe je in een kweekbak met bodemwarmte of een broedstoof. In februari is zaaien zonder warmte geen succes. Tips en suggesties voor de kas in februari:
- Geef de planten in de kas nog een tijdje matig water.
- Zaai slasoorten, vroege spinazie, de eerste meiraapjes en peentjes.
- Zaai vroege bietjes tot in maart, uien tot april.
- Vanaf half februari zaai je tomaten.
- Plant aardbeien in potten voor vervroegde bloei en oogst. Andere planten die je nu kan zaaien zijn: kuipplanten, citrus-soorten, knol- en zaadbegonia’s, coleus, celosia, gloxinia, sinningia en andere zomerbloeiers.
- Pot de eenjarige planten op die je in de herfst gezaaid hebt.
- Verpot groenblijvende azalea’s.
Maart
De lente komt er aan. Je kan nu volop zaaien, voor de zekerheid op warmte. Houd goed de luchtvochtigheid in de gaten, ventileer regelmatig maar alleen als het buiten niet te koud is. Tips en suggesties:
- Zaai sla, peentjes (vroege worteltjes), rucola, mosterdsoorten, tuinkers, tuinbonen, snij- en pronkbonen, diverse koolsoorten, prei, knoflook, erwten en selderij. Ook tijm, suikermaïs en tomaten kan je nog steeds zaaien.
- Zaai op warmte aubergines, paprika, chilipepers, Spaanse pepers en de eerste sperziebonen.
- Verspeen sla en andere snelgroeiende bladgroenten. Plant ze later in de maand op hun vaste plek.
- Trek aardbeien binnen voor als je er vroeg van wil genieten.
- Verpot overwinterende eenjarigen.
- Scheur en verpot kamervarens.
- Pot overwinterende geraniums (pelargonium) en fuchsia’s op.
- Verpot planten zoals coleus voor de nieuwe groei begint.
- Zaai vanaf begin maart gevoelige zomerbloeiers en alpiene planten.
- Stek geraniums (pelargonium).
- Plant hippeastrum bollen in potten.
April
Heerlijk, het is voorjaar. Ook nu is het belangrijk goed te luchten. Planten houden van frisse lucht. Ze halen er koolzuurgas uit dat nodig is voor hun ontwikkeling. Pas wel op met te veel koude lucht. Voor april geven we de volgende tips en suggesties:
- Zaai regelmatig kleine beetjes slasoorten, radijs, mosterdsoorten, rucola, tuinkers, kroten (rode bieten), andijvie en peterselie.
- Zaai ook sperziebonen, komkommers, augurken, knolselderij en suikermaïs.
- Vanaf eind april kan je radijs, sla en tuinkers oogsten en de tomaten uitplanten.
- Oogst witlofkroppen en andere gebleekte, voorgetrokken groenten, zoals rabarberstengels.
- Deze maand zaai je nog gevoelige eenjarige zomerbloeiers.
- Zaai tweejarige planten die volgend voorjaar bloeien.
- Verspeen in maart gezaaide zaailingen.
- Bij goed weer vanaf midden april, kan je zaailingen van zomerbloemen afharden.
- Pot bewortelde stekken apart op.
- Geef camelia’s weer plantenmest.
Mei
De kas komt tot leven en er valt zelfs al hier en daar iets te oogsten. Geniet volop van je bloeiende planten en heerlijke oogst. Tips en suggesties voor de maand mei:
- Plant aubergines, paprika’s, pepers, komkommers, meloenen en exotische vruchtgewassen.
- Oogst sla, vroege worteltjes, meiraapjes en de eerste bietjes.
- Je kan nu de zaailingen van eenjarige zomerbloemen afharden. Plant ze buiten na half mei.
- Geraniums (pelargonium) stekken kan nog steeds.
- Zaai calceolaria en schizanthus die je in de winter in bloei wil hebben.
- Zaai fresia voor geurende bloei in de winter.
Juni
De koudere dagen zijn definitief voorbij en het gevaar voor nachtvorst is geweken. De verwarming kan uit en schoongemaakt worden. Blijf vooral regelmatig luchten. Tips en suggesties:
- Oogst slasoorten, radijzen, tuinkers, mosterdsoorten en sperzieboontjes. Peterselie kan je volop snijden.
- Bind klimmende kaskomkommers op.
- Je kan nu de tomaten dieven. Geef ze royaal tomatenmest, de vruchten vormen zich nu.
- Verpot cyclamen-zaailingen.
- Zaai voor bloei in volgend voorjaar tweejarige planten.
- Stek anjers.
Juli
Het resultaat van een goed onderhouden kas is nu merkbaar. Je oogst volop:
- Oogst paprika’s en pepers.
- Oogst sla, radijs, tuinkers en mosterdsoorten.
- In de tweede helft van juli oogst je de eerste tomaten.
- Snij peterselie naar behoefte.
- Top je komkommers, kort de zijranken in en haal de mannelijke bloemen weg.
- Neem van halfrijpe planten zoals hortensia’s (hydrangea) een stek.
Augustus
Het seizoen loopt ten einde, al valt er nog volop te oogsten. Inmiddels heb je veel vrienden en familie blij gemaakt met de producten uit je kas. Of er een nieuwe hobby bij gekregen: het verwerken en invriezen van groenten en vruchten. Tips en suggesties voor augustus:
- Zaai sla, andere snelgroeiers (radijs en tuinkers) en winterandijvie.
- Oogst sla, tuinkers, tomaten, paprika’s, radijs, aubergines, komkommers en meloenen.
- Zaai cyclamen.
- Stek fuchsia’s.
- Zet halfrijpe stekken die al groeien over in aparte potten.
September
Het weer wordt steeds vochtiger, let daarom goed op schimmels. Tips en suggesties:
- Zaai sla, radijs en andere snelgroeiers.
- Zaai bosaardbeitjes.
- Plant perziken of abrikozen.
- Oogst sla, komkommer, tomaten, paprika’s, pepers, aubergines, tuinkers, mosterdsoorten en meloenen.
- Zaai winterharde eenjarigen voor bloei in het voorjaar.
- Zet winterharde tweejarige planten voor vroege voorjaarsbloei in huis.
- Zet potchrysanten en groenblijvende azalea’s binnen.
- Plant bolirissen en hyacinten in potten.
Oktober
De zomer is voorbij. Tijd om de kas op te ruimen en winterklaar te maken. Maak de kas grondig schoon en voorkom problemen met ziektes en schimmels in het volgende seizoen. Tips en suggesties voor oktober:
- Zaai slasoorten voor late en vroege oogst.
- Plant vorstgevoelige klimplanten, vruchtbomen en -struiken in de kas.
- Oogst sla, tomaten, pepers, paprika’s, aubergines en meloenen.
- Zaai eenjarige planten.
- Verspeen de in september gezaaide eenjarigen.
- Verpot de tweejarige planten.
- Zaai lathyrus.
- Rooi dahliaknollen en andere niet verwilderbare zomerbollen en -knollen. Laat ze vorstvrij overwinteren.
November
Het is rustig in de kas en het wordt buiten steeds kouder. Verricht het nodige onderhoud en isoleer je kas tegen kou en tocht. Gebruik hiervoor noppenfolie. Dat geeft een uitstekend resultaat en laat genoeg licht door. Bemest de planten niet en geef niet te veel water. Probeer de planten die in een kas of serre overwinteren ‘in slaap’ te krijgen. Zo help je de planten het beste de winter door. Bemest je de planten of geef je te veel water, dan schud je ze wakker. Tips en suggesties:
- Zet potten met kruiden voor wintergebruik binnen.
- Plant druiven.
- Snoei chrysanten na de bloei terug om jonge scheuten voor stek te vormen.
- Verspeen eerder gezaaide lathyrus.
- Zet ingeplante bollen in de kas om ze te forceren.
December
Als het goed is, breng je deze maand wat minder tijd door in de kas. Tijd om te genieten van al het heerlijks dat je in de zomer geoogst en ingemaakt of ingevroren hebt.
- Rond het schoonmaken af.
- Rond het onderhoud af.
- Zorg dat je kas geïsoleerd is.
- Lucht de kas op zonnige dagen.
Wouter Brouwer
(grotendeels overgenomen van welkoop.nl/advies/koude-kas-kalender)