Al sinds jaar en dag hangen er nestkasten verspreid over complex 1. Sinds 2004 houden we tijdens onze jaarlijkse winterschoonmaak bij wat we allemaal aan nesten in de kasten vinden. Dat was altijd een vrolijke bezigheid. Bij het beklimmen van de ladder vroegen we ons bij iedere kast weer af wat we zouden aantreffen. Meestal was dat een nest van een kool- of pimpelmees, maar er zaten altijd wel andere soorten tussen. Ringmussen, boomkruipers en winterkoningen behoorden tot de vaste klanten. In de droge zomer van 2018 kwam de klad erin. Het aantal nesten kelderden en veel soorten verdwenen. In de jaren daarop herstelden de mezen zich een beetje, maar de verdwenen soorten kwamen niet terug.
De zomer van 2022 was weer warm en droog. Opnieuw was de vogelstand op Ridderspoor 1 verder gedaald. Vijf nesten mochten we optekenen. Vier pimpelmezen en een koolmees. Dat was de opbrengst. Er waren nog wel een paar pimpelmezen begonnen aan een nest, maar hadden dat niet afgemaakt. De halsbandparkieten waren ook begonnen, maar hadden hun poging ook voortijdig gestaakt. Dat ene paar koolmezen had zich gevestigd in de enorme spechtenkast die langs de Ridderbuurt hangt. Jarenlang werd deze kast bewoond door een paartje kauwen. Een vreemde keuze voor een koolmees, er waren immers genoeg normale mezenkasten beschikbaar. Erg succesvol was de wisseling ook niet geweest, want er lagen twee dode kuikens in het nest.
Wat is er aan de hand? Het weer, en dan met name de droogte, lijkt een rol te spelen. Maar misschien speelt er wel meer. Zo waren de openingen van veel huisjes groter gemaakt, waarschijnlijk door parkieten. Daar zitten mezen niet op te wachten. We zullen er stalen plaatjes voor zetten om dit wangedrag te voorkomen.
Maar ook het gebruik van gif kan invloed hebben, met name de rotzooi die gebruikt werd (wordt?) om de buxus van hun plaag af te helpen. Tuinders, gif in je moestuin, doe het niet!
En misschien past het wel in een bredere trend. Sovon Vogelonderzoek Nederland coördineert tegenwoordig tellingen van vogels in de stad (het zogenaamde Meetnet Urbane Soorten, oftewel MUS). Die tellingen laten zien dat koolmees, pimpelmees en spreeuw het niet goed doen in de steden van laag Nederland. De aantallen gaan achteruit. Als wat we zien op Ridderspoor representatief is voor de rest van west Nederland, dan gaat het broedsucces van deze soorten nog veel harder achteruit.
Hopelijk keert de trend zich in de zomer van 2023 en kunnen we volgende winter weer eens met een vrolijker verhaal komen.
Ken en Albert